Wycieczka na Kazimierz

Hello everybody!!!

W czwartek, 23.11. 2023 byliśmy na ekscytującej wycieczce w Krakowie, a dokładnie w dzielnicy Kazimierz, tzw” inner city” co po angielsku oznacza podupadłą część miasta w pobliżu centrum.

Wycieczkę rozpoczęliśmy od śniadania w małej, ale jakże klimatycznej restauracji prowadzonej przez miłego Amerykanina, który po angielsku opowiedział nam wiele interesujących rzeczy o kulturze amerykańskiej, jej tradycjach i zwyczajach. Skosztowaliśmy ulubionej przekąski Amerykanów tzw.”bagel”. Jest to rodzaj drożdżowej bułki w kształcie pierścienia, o zwartym miąższu i miękkiej skórce. Swoją konsystencję zawdzięcza krótkiemu czasowi wyrastania ciasta oraz temu, że przed pieczeniem wkłada się go na kilka sekund do wrzącej wody. Bajgle posypane są czasem makiem, sezamem lub płatkami suszonej cebuli. Okazało się ze tak popularne, szczególnie w Nowym Jorku bajgle mają żydowskie pochodzenie ,jak wskazuje dokument z 1610 r.- bajgle jako prezenty były dawane kobietom Żydowskim po urodzeniu dziecka.

Ok. 1900 r. żydowscy emigranci z Polski przenieśli bajgle na Manhattan, a nasz amerykański restaurator przywiózł je z powrotem do Polski. My jedliśmy je z indykiem i warzywami, z jajkiem sadzonym i bekonem, oraz na słodko z nutellą i bananem lub masłem orzechowym. Yummi, yummi…musicie spróbować sami.

Następnie kontynuowaliśmy naszą wycieczkę po Kazimierzu. Dwugodzinne zwiedzanie z panią Małgosią –krakowskim przewodnikiem było dla nas niezmiernie ciekawe i pouczające. Dowiedzieliśmy się dlaczego Kazimierz stał się miastem żydowskim. Otóż, kiedy w XV wieku Kraków strawił wielki pożar, wielu mieszkańców obwiniało za niego Żydów. W związku z tym król Jan Olbracht nakazał przeniesienie (to znaczy – wypędzenie) Żydów z Krakowa do Kazimierza. W nim, odgrodzona wysokimi murami od reszty miasta, społeczność żydowska prowadziła swoje życie, budowała liczne synagogi i prowadziła biznesy, aż do czasu II wojny światowej, kiedy zaczął się dramat Holocaustu. Zabytkowe budynki Kazimierza na skutek działań wojennych w większości nie ucierpiały, ale miasto odniosło bolesną ranę – mieszkańcy Kazimierza zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych: Bełżec, Płaszów i Auschwitz.

Nasz spacer rozpoczęliśmy od ulicy Szerokiej, gdzie znajduje się Synagoga Stara,która należy do najstarszych zachowanych synagog w Polsce i w Europie. Obecnie na jej terenie znajduje się Muzeum Historii Miasta Krakowa. Przy Synagodze Starej do dziś można zobaczyć mury dawnej osady żydowskiej.

Po przeciwnej stronie, na samym środku ulicy Szerokiej na Kazimierzu znajduje się Pomnik pamięci krakowskich ofiar Zagłady. Jest on poświęcony pamięci zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej krakowskich Żydów.

Na tablicy widnieje napis w języku polskim, angielskim i hebrajskim:

„Miejsce zadumy nad męczeńską śmiercią 65 tysięcy obywateli polskich narodowości żydowskiej z Krakowa i okolic zamordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej”.

Kolejną atrakcją, jaką zobaczyliśmy na ulicy Szerokiej była synagoga Remu. W tej synagodze nadal odbywają się nabożeństwa. Następnie udaliśmy się w kierunku cmentarza żydowskiego. Tamtejszy cmentarz należy do najstarszych zachowanych cmentarzy żydowskich w Europie.

Zobaczyliśmy też niepozorny budynek przy ulicy Szerokiej 16, to była Synagoga Poppera z 1620 roku, gdzie na piętrze mieści się księgarnia.

Następna Synagoga, o nazwie Kupa to druga z synagog udostępnionych do zwiedzania. Znajduje się na skrzyżowaniu ulicy o tej samej nazwie co Synagoga (dokładny adres ulica Miodowa 27). Słowo „kupa” oznacza w języku hebrajskim „składkę członków gminy”. Synagoga została zbudowana w 1643 roku ze składek kazimierskich złotników.

Kolejnym interesującym miejscem na mapie krakowskiego Kazimierza, gdzie się zatrzymaliśmy, był Plac Nowy, niewielkie targowisko z kilkunastoma straganami. Pośrodku placu stoi charakterystyczny budynek, tak zwany „Okrąglak”, który był miejscem rytualnego uboju drobiu. Podczas okupacji niemieckiej rzeźnię zlikwidowano, a budynek ponownie pełnił funkcję hali targowej. Można tu teraz zjeść najlepsze zapiekanki.

Następnie przeszliśmy pod hotel „Eden”, w którym znajduje się jedyna w Krakowie koszerna łaźnia służąca Żydom do rytualnego oczyszczania się.

Potem udaliśmy się na Podwórko z Listy Schindlera na Kazimierzu, uroczą uliczkę, na której kręcone były sceny do filmu „Lista Schindlera”. Spacer zakończyliśmy na placu Wolnica ,który dawniej tworzył część rynku dawnego Kazimierza. Z dawnej zabudowy pozostał ratusz, w którym mieści się Muzeum Etnograficzne. Tuż przy Placu Wolnica wznosi się Bazylika Bożego Ciała.

To był niezwykle interesujący i edukacyjny spacer po dzielnicy Kazimierz. Brukowane uliczki, przytulne kafejki i restauracje, galerie i antykwariaty oraz zabytki kultury żydowskiej tworzą urokliwą atmosferę, której nie sposób się oprzeć.

Swoją wycieczkę zakończyliśmy seansem filmowym w Galerii Kazimierz.